Operacja Babylift
Wiosną 1975 roku armia północnowietnamska zbliżała się do Sajgonu. Amerykańskie służby, świadome nieuchronnego końca, rozpoczęły desperacką ewakuację. Nie tylko własnych obywateli, ale także tysięcy osieroconych dzieci z południowego Wietnamu.
Operacja Babylift miała na celu przewiezienie ich do Stanów Zjednoczonych i krajów sojuszniczych, zanim Sajgon wpadnie w ręce wroga.
Prezydent Gerald Ford ogłosił początek misji na 3 kwietnia 1975 roku. Już następnego dnia z lotniska Tan Son Nhut wystartował pierwszy transportowy C-5A Galaxy z ponad 240 osobami na pokładzie, w tym dziesiątkami sierot, wolontariuszami, personelem wojskowym i medycznym.
Pielęgniarka, która zgłosiła się na ochotnika
Mary Therese Klinker urodziła się w 1947 roku w Lafayette, Indiana. Po ukończeniu szkoły pielęgniarskiej wstąpiła do Sił Powietrznych USA w 1970 roku. Szybko zdobyła kwalifikacje pielęgniarki lotniczej i awansowała do stopnia kapitana. Była znana z empatii, profesjonalizmu i gotowości do służby wszędzie, gdzie była potrzebna.
Wiosną 1975 roku, gdy rozpoczęła się Operacja Babylift, Mary zgłosiła się na ochotnika do misji ewakuacyjnej. Jej zadaniem było czuwanie nad bezpieczeństwem i zdrowiem dzieci podczas lotu
4 kwietnia 1975 roku, tuż po godzinie 16:00, C-5A Galaxy z Mary Klinker na pokładzie wystartował z Sajgonu, kierując się do Clark Air Base na Filipinach. Na pokładzie znajdowało się około 328 osób, w tym 243 dzieci, 44 opiekunów i wolontariuszy oraz 16 członków załogi.
Po zaledwie 12 minutach lotu doszło do katastrofy technicznej: zamek tylnej rampy ładunkowej zawiódł, a tylna część kadłuba została wyrwana przez ciśnienie. Nastąpiła gwałtowna dekompresja, a samolot stracił sterowność. Zerwane zostały bowiem przewody sterujące sterem wysokości i kierunku, a dwa z czterech układów hydraulicznych przestały działać.
Piloci, w tym kapitan Dennis „Bud” Traynor, wykazali się niezwykłym opanowaniem, próbując awaryjnie zawrócić na lotnisko Tan Son Nhut. Samolot z trudem utrzymywał się w powietrzu, lecąc na minimalnej wysokości i prędkości.
Ostatecznie, podczas podejścia do lądowania, maszyna uderzyła w pole ryżowe, rozpadła się na cztery części i stanęła w płomieniach.
Bilans tragedii
Doszło do katastrofy. Zginęło 138 osób, w tym 78 dzieci, 35 członków personelu Attaché Obrony USA w Sajgonie oraz 11 członków załogi i personelu medycznego. Mary T. Klinker była jedyną pielęgniarką Sił Powietrznych, która zginęła podczas wojny w Wietnamie i jednocześnie ostatnią kobietą-żołnierzem, która oddała życie w tym konflikcie.
Wśród ocalałych znalazło się 175 osób, w tym część dzieci, którym udało się przetrwać dzięki wysiłkom załogi i personelu medycznego. Wielu z nich odniosło ciężkie obrażenia fizyczne i psychiczne.
Skala tragedii była tak ogromna, że w szpitalach Sajgonu zorganizowano prowizoryczną kostnicę, a identyfikacja ofiar trwała wiele dni.
Mary T. Klinker została pośmiertnie odznaczona Medalem Lotnika za Bohaterstwo (Airman’s Medal) oraz Medalem Zasłużonej Służby (Meritorious Service Medal).
W rodzinnej Indianie jej pamięć uczczono nazwaniem ulicy jej imieniem i organizacją licznych uroczystości rocznicowych.
Bibliografia
- Remembering the First Operation Babylift Flight [https://www.dia.mil/News-Features/Articles/Article-View/Article/566960/remembering-the-first-operation-babylift-flight/]
- Remembering The Doomed First Flight Of Operation Babylift [https://www.npr.org/2015/04/26/402208267/remembering-the-doomed-first-flight-of-operation-babylift]
- The Only Nurse Killed in the Vietnam War Died Trying to … [https://www.military.com/history/air-force-capt-mary-klinker.html]
