3 sierpnia 1918 roku odbył się ślub Isoroku Yamamoto z Reiko Mihashi w klubie marynarki wojennej w tokijskiej dzielnicy Shiba. Dwudziestodwuletnia panna młoda pochodziła z rodziny rolniczej, co czyniło ją idealną kandydatką na żonę dla oficera bez ambicji społecznych. Yamamoto poszukiwał kobiety niższej od jego wzrostu i przygotowanej na trudne życie u boku oficera marynarki. Małżeństwo okazało się nieszczęśliwe z powodu licznych romansów admirała z gejszami, o czym Reiko opowiedziała publicznie po jego śmierci.
Młoda Reiko Mihashi
Reiko Mihashi urodziła się w 1896 roku na wyspie Wakamatsu jako córka hodowcy bydła mlecznego w skromnej rodzinie rolniczej. Jej pochodzenie społeczne plasowało ją w klasie średniej japońskiego społeczeństwa, lecz znacznie poniżej pozycji oficera marynarki wojennej. Zgodnie z tradycją epoki Meiji rodzice przygotowywali córkę do życia zgodnego z ideałami japońskich kobiet tamtego okresu.
Młoda Mihashi otrzymała podstawowe wykształcenie dostosowane do roli przyszłej żony i matki w społeczeństwie zdominowanym przez wartości męskie. Jej wychowanie koncentrowało się na skromności, posłuszeństwie oraz zdolności do prowadzenia gospodarstwa domowego podczas długich nieobecności męża. Pochodzenie z rodziny rolniczej zapewniało jej praktyczne umiejętności oraz przygotowanie do skromnego życia bez luksusu.
Rodzina Mihashi posiadała niewielką farmę, na której hodowali bydło mleczne oraz prowadzili podstawową produkcję rolną. Reiko od najmłodszych lat uczestniczyła w pracach gospodarskich, co ukształtowało jej charakter oraz przygotowało do trudności życia codziennego. Jej rodzice wiedzieli, że małżeństwo z wykształconym mężczyzną może poprawić społeczną pozycję córki.
Aranżowane małżeństwo i ceremonia ślubna
Takeichi Hori, długoletni przyjaciel Isoroku Yamamoto i jego kolega z Akademii Marynarki Wojennej w Eta Jima, podjął rolę swata w aranżowaniu małżeństwa admirała. Hori znał zarówno Yamamoto, jak i rodzinę Mihashi, co pozwoliło mu ocenić zgodność charakterów oraz społeczną pozycję obu stron.
Yamamoto poszukiwał żony spełniającej określone kryteria społeczne oraz fizyczne odpowiednie dla oficera marynarki. Przyszła małżonka musiała być niższa od jego wzrostu, co wymagano w japońskim społeczeństwie. Dodatkowo Yamamoto wymagał kobiety bez ambicji społecznych, która zaakceptuje podporządkowaną rolę.
30 sierpnia 1918 roku odbyła się ceremonia ślubna w klubie oficerskim marynarki wojennej w dzielnicy Shiba w Tokio. Yamamoto wystąpił w pełnym mundurze oficerskim, podczas gdy Reiko zachowała tradycję japońską, ubierając się w eleganckie kimono. Ceremonia odbywała się zgodnie z samurajskimi zwyczajami, które nadawały mężczyznom większe prawa niż kobietom.
Życie rodzinne i macierzyństwo
W ciągu kilkunastu lat małżeństwa Reiko urodziła Yamamoto czworo dzieci: dwóch synów i dwie córki. Najstarszy syn miał kontynuować nazwisko Yamamoto zgodnie z japońskimi tradycjami rodowymi, co spełniało główny cel małżeństwa aranżowanego. Reiko poświęciła się całkowicie wychowaniu potomstwa oraz prowadzeniu gospodarstwa domowego podczas częstych nieobecności męża.
Yamamoto jako oficer marynarki wojennej spędzał długie miesiące na morzu lub w zagranicznych misjach dyplomatycznych, pozostawiając żonę samą z obowiązkami rodzicielskimi. W latach 1919-1921 admirał studiował na Uniwersytecie Harvarda w Stanach Zjednoczonych, podczas gdy Reiko wychowywała małe dzieci w Japonii. Separacje te były typowe dla rodzin oficerskich tamtego okresu.
Córki Yamamoto zostały wychowane zgodnie z tradycyjnymi wzorcami kobiecości, przygotowywane do przyszłych małżeństw aranżowanych. Synowie otrzymali wykształcenie ukierunkowane na kontynuację rodzinnych tradycji, choć nie wszyscy wybrali kariery wojskowe. Reiko odegrała kluczową rolę w przekazywaniu wartości rodzinnych kolejnemu pokoleniu.
Romans admirała z gejszą Kawai Chiyoko
Pomimo małżeństwa Yamamoto kontynuował bywanie w domach gejsz, co było akceptowaną praktyką wśród japońskich mężczyzn wyższych klas społecznych. Admirał szczególnie upodobał sobie towarzystwo Kawai Chiyoko, wykształconej gejszy, która stała się jego stałą towarzyszką podczas pobytu w Tokio. Związek ten trwał przez lata, stając się tajemnicą poliszynela w kręgach towarzyskich marynarki.
Kawai Chiyoko oferowała Yamamoto intelektualne towarzystwo oraz emocjonalne wsparcie, którego nie znajdował w formalnym małżeństwie z Reiko. Gejsza była wykształcona, znała poezję, muzykę oraz sztukę konwersacji, co przyciągało admirała ceniącego kulturalne rozrywki. Jej towarzystwo stanowiło ucieczkę od obowiązków rodzinnych oraz wojskowych.
Reiko zdawała sobie sprawę z romansu męża, lecz społeczne konwenanse zabraniały jej protestów lub publicznych skarg. Japońskie żony tamtego okresu musiały akceptować niewierność mężów jako część tradycyjnego porządku społecznego. Konfrontacja z mężem mogła spowodować skandal oraz społeczną dezaprobatę dla całej rodziny.
Związek Yamamoto z Kawai Chiyoko trwał aż do jego śmierci w 1943 roku. Podczas uroczystości pogrzebowych admirała kondukt żałobny przeszedł przez dzielnicę, gdzie mieszkała jego ukochana gejsza. Kawai Chiyoko żegnała się w ten sposób z wieloletnim kochankiem, którego prawdopodobnie kochała bardziej niż oficjalna wdowa.
Publiczne wyznanie wdowy i kontrowersje
W 1954 roku, jedenaście lat po śmierci męża, Reiko Mihashi zdecydowała się na publiczne wyznanie dotyczące małżeńskiego życia z admirałem Yamamoto. W wywiadzie dla japońskich mediów przyznała, że jej mąż był bliższy gejszy Kawai Chiyoko niż własnej żonie. Sensacyjne wyznanie wywołało ogromne kontrowersje w japońskim społeczeństwie.
Reiko stwierdziła, że Yamamoto spędzał więcej czasu z gejszą niż z rodziną, traktując małżeństwo jako formalność społeczną wymaganą przez jego pozycję. Wyznania wdowy obaliły mit szczęśliwego małżeństwa legendarnego admirała, ujawniając prawdę o nieszczęśliwym życiu rodzinnym bohatera narodowego. Japoński społeczeństwo nie było przygotowane na tak szczere rewelacje.
